Հայաստանը փոքր երկիր է, միևնույն ժամանակ այստեղ բազմաթիվ տեսարժան վայրեր կան։ Երկիրն ուսումնասիրելու ամենահարմար միջոցը մեքենան է։ Միայն ճանապարհը անմոռանալի տպավորություն կթողնի. շուրջբոլորը սարեր ու կիրճեր են, ճանապարհները անցնում են գետերի կողքով։ Կան հայտնի ուղղություններ, օրինակ, դեպի մեծությամբ երկրորդ քաղաք Գյումրի, կանաչ Դիլիջանհսկայական Սևանա լիճ, ձմեռային հանգստավայր Ծաղկաձոր, հեթանոսական տաճար Գառնի։ Սակայն այս հոդվածում որոշել ենք պատմել ձեզ այն վայրերի մասին, որոնց մասին ոչ բոլոր զբոսաշրջիկները գիտեն, կամ որտեղ պարզապես ոչ բոլորն են հասնում:
Եթե դուք ուղևորություն եք պլանավորում և մեքենայի կարիք ունեք, ապա կարող եք այն վարձել Move2Carընկերությունից։ Գործընթացը արագ է, շահավետ և, որ ամենակարեւորն է, անվտանգ:
Հանգստյան օրերն անցկացնելու երեք ուղղություն ենք առանձնացրել.
Երևանի մոտ
Երբեմն ցանկանում ես ծանոթանալ երկրին, բայց մայրաքաղաքից հեռու գնալու ժամանակ չկա, երկար ճանապարհն էլ հոգնեցնող է։ Այս դեպքում մենք առաջարկում ենք մի քանի վայր Երևանից 45 րոպե հեռավորության վրա։
Ակնալիճ գյուղը և շրջակայքը
Երևանից մեկնում եք դեպի քաղաք Էջմիածին (Վաղարշապատ)։ Երևի արդեն լսել եք այս քաղաքի մասին․ սա Հայաստանի հոգևոր մայրաքաղաքն է, որտեղ գտնվում է Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նստավայրը։ Ճանապարհին հիանում ենք «Զվարթնոց» օդանավակայանի հին շենքով, որը համարվում է խորհրդային մոդեռնիզմի գլուխգործոց։ Ապա կարող եք կանգ առնել այն տաճարի մոտ, որի անունով էլ անվանակոչվել է օդանավակայանը, հիանալ դրա սյուներով, և եթե բախտը ժպտա և լավ եղանակ լինի, ապա Արարատ լեռան տեսարանով։
Սակայն մեր նպատակը այլ վայրերն են, պակաս հայտնի, բայց ոչ պակաս նշանակալից։ Ակնալիճ գյուղում, ուր կարելի է հասնել Երևանից մեկ ժամ մեքենայով ճամփորդելով, գտնվում է աշխարհի ամենամեծ եզդիական եկեղեցին՝ Քուբա Մերե Դիվանը։ Այո՛, Հայաստանում կարելի է հանդիպել ոչ միայն հայկական առաքելական եկեղեցիներու այցելել Գառնու հեթանոսական տաճար, այլ նաեւ ծանոթանալ եզդիների մշակույթին։ Նշենք, որ սա քրդական էթնո-դավանական ժողովուրդ է, որի հավատքը ձևավորվել է զրադաշտականության, իսլամի, քրիստոնեության և հուդայականության խաչմերուկում։ Եզդիները հավատում են մեկ Աստծուն և Սուրբ Երրորդությանը, սակայն դրանք խիստ տարբերվում են քրիստոնեական աշխարհում ընդունված հասկացություններից: Եկեղեցու սպասավորները ձեզ կպատմեն մանրամասները, նրանք միշտ հաճույքով են ընդունում հյուրերին:
Եթե ցանկանում եք հանգստանալ և ի մի բերել ձեր տպավորությունները, ապա կարող եք զբոսնել Մեծամոր լճի շրջակայքում, որից հետո 10 րոպե մեքենայով ճամփորդելով՝ կհասնեք Մեծամոր քաղաքի պեղումների վայր և համանուն թանգարան։ Այս տարածքում բնակավայր է եղել դեռ մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակում։ Կարող եք դիպչել հնագույն քարերին, տեսնել հնագույն կենցաղային իրեր, եգիպտական կնիքներ և անսովոր ձևի կուռքեր: Եթե դեռ երկմտում եք՝ արդյոք արժե գալ այստեղ, ապա դիտեք այս վիրտուալ շրջագայությունը։.
Լուսանկարը՝ bangkokbook.ru
Եթե թանգարանները ձեզ համար են, ապա առաջարկում ենք շարունակել ձեր ճանապարհորդությունը դեպի Արմավիր մինչև Արաքս։ Այնտեղ է գտնվում Սարդարապատի պետական ազգագրական թանգարանը, որտեղ դուք կծանոթանաք հայ ժողովրդի կյանքին հնագույն ժամանակներից և կլսեք Սարդարապատի ճակատամարտի պատմությունը, որում տարած հաղթանակը կանխեց հայերի հերթական ցեղասպանությունը։
Արագած լեռան ստորոտը և Բյուրականի աստղադիտարանը
Հիմա եկեք ճամփորդենք դեպի Աշտարակ և շարժվենք դեպի Հայաստանի ամենաբարձր լեռը՝ Արագածը։ Դրա ստորոտում է գտնվում սառցադաշտային Քարի լիճը։ Այն գրեթե ամբողջ տարին պատված է սառույցով, ուստի տաք հագնվեք նույնիսկ ամռանը։ Մենք այցելել ենք այս վայր և մի տեսանյութ նկարահանել։Հաճելի է նստել լճի մոտ և շնչել լեռնային օդը։ Կարող է եք նույնիսկ խաշ ուտել տեղի ռեստորանում, ուժ հավաքել և սկսել վերելքը դեպի Արագած: Կարիք չկա բարձրանալ մինչև գագաթ, երկար ժամանակ ճանապարհը թեք չէ, իսկ վերելքը՝ հաճելի։ 2023 թվականի սեպտեմբերին հոդվածիս հեղինակը մոտ հինգ ժամում բարձրացավ հարավային գագաթ և իջավ այնտեղից։ Բարեբախտաբար, այդ օրը ձյուն կամ անձրև չեկավ։
Լուսանկարը՝ Յուլիա Դյագիլևա
Վերելքից հետո առաջարկում ենք երեկոն, ավելի ճիշտ՝ գիշերը անցկացնել Վ.Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանում։ Քարի լճից մինչև Բյուրական գյուղ ընդամենը 45 րոպե է։ Սա տիպիկ զբոսաշրջային վայր չէ, բայց աստղադիտարանի մասին ավելի ու ավելի շատ ճանապարհորդներ են իմանում: Օրվա ընթացքում ժամը 10:00-17:00-ն կարող եք շրջել տարածքում, իսկ 22:00-00:00-ն 3000 դրամով էքսկուրսիաներ են անցկացնում, պատմում աստղերի մասին և թույլ են տալիս դիտել աստղադիտակով: Ժամանելուց առաջ հարկավոր է, պայմանավորվել՝ զանգահարելով կայքում նշված հեռախոսահամարով՝ bao.am.
Լուսանկարը՝ atlasobscura.com
Այս հոդվածում թվարկել ենք մայրաքաղաքին մոտ գտնվող էլ ավելի շատ տեսարժան վայրեր՝Երևանի մոտակա տեսարժան վայրերը։
Հայաստանի հյուսիս
Մոլոկանների Ֆիոլետովո գյուղ
Լոռու մարզում կա Հայաստանի համար գեղեցիկ ու անսովոր անունով մի գյուղ՝ Ֆիոլետովոն։ Ալեքսանդր I-ի կողմից Ռուսաստանից վտարված մոլոկաններ, ում այդպես են կոչել Մեծ Պահքի ժամանակ կաթ խմելու պատճառով, արդեն 200 տարի է ապրում են այստեղ, ինչպես նաև հարեւան Լերմոնտովում։ Մոլոկանների մասին մանրամասն պատմել ենք այս հոդվածում։։ Վերջերս Ֆիոլետովոյում բնակվող Ռուդոմետկինների ընտանիքը սկսել է էքսկուրսիաների հրավիրել, պատմել իրենց առօրյայի մասին և հյուրասիրել մոլոկանների ավանդական ուտեստներով։ Այստեղ կարելի է նաև գիշերել։ Նման ճամփորդությունը անպայման կզարմացնի թե՛ ձեզ, թե՛ ձեր պատմությունների ունկնդիրներին։
Լուսանկարը՝ Sputnik, Ասատուր Եսայանց
Իջևան քաղաք
Հայտնի Դիլիջանով՝ իր ազգային պարկով, հին քաղաքով և Հաղարծին վանքով գնում ենք դեպի Իջևան քաղաք։Այն ավելի քիչ հայտնի է զբոսաշրջիկների շրջանում (թեև հանդիսանում է մարզի վարչական կենտրոնը), բայց նաև արժանի է ուշադրության։ Հրավիրում ենք ձեզ զբոսնել դենդրոպարկով, ինչպես նաև անսովոր քաղաքային այգով. այստեղ ավելի քան 100 քանդակներ կան, որոնք ստեղծվել են տարբեր երկրների նկարիչների կողմից: Մոնումենտալ արվեստի սիրահարներին քաղաքի հյուսիսային մասում կուրախացնի «Մայր Հայաստանը»։ Ձեր ճամփորդությունը կարող եք նշել Իջևանի գինու և կոնյակի գործարանում։ Շատերն են լսել Երևանի «Արարատի» և «Նոյի» մասին, սակայն իջևանյան արտադրանքը նրանց չի զիջում։ Կարող եք էքսկուրսիա պատվիրել կայքում՝ ijevangroup.am։ Իդեպ, կոնյակներին ևս հոդվածենք նվիրել, և դրանում ընդգրկել անմիջապես մի քանի տեղական խմիչք։
Լուսանկարը՝ bangkokbook.ru
Լաստիվերի կիրճ
Ենոքավան գյուղը գտնվում է Իջևանից 15 րոպե հեռավորության վրա։ Մարդիկ գալիս են այստեղ հիասքանչ տեսարանների համար, կանգ են առնում ժայռի մոտ գտնվող հյուրանոցներում և ճամբարներում: Սակայն գլխավոր տեսարժան վայրը Լաստիվեր Անապատն է։ Սա քարանձավ է, որի անունով են կոչում նաև շրջակա ողջ տարածքը։ Այստեղ հասնելու համար հարկավոր է ճանապարհորդել գետի կիրճով՝ ճանապարհին հիանալով ջրվեժներով ու ծառերով։ Եվ եթե այս ճամփորդությունից հետո դեռ ուժ ունենաք, ապա կարող եք այցելել Yell Extreme Park էքստրեմալ ժամանցի համար:
Լուսանկարը՝ Սերգեյ Իսախանյան
Հայաստանի հարավ
«Հարավ» ընդհանուր անվամբ սովորաբար նկատի ունեն Սյունիքի մարզը։ Այն սահմանակից է Իրանին ու Ադրբեջանին, իսկ Սյունյաց լեռներում բազմաթիվ գաղտնիքներ են թաքնված։
Տաթևի վանք
Երբ խոսում են Հայաստանի հարավ մեկնելու մասին, սովորաբար նկատի ունեն Տաթևի վանքը։ Սա բավականին հայտնի զբոսաշրջային վայր է, բայց մենք ներառել ենք այն այս հոդվածում, քանի որ ոչ բոլորն են այստեղ հասնում: Բանն այն է, որ մեկ ուղղությամբ ճանապարհորդությունը տևում է առնվազն չորս ժամ։ Իսկ մենք առաջարկում ենք այցելել ոչ միայն Տաթևի վանք, այլ նաև ճանապարհին տեսնել այսպես կոչված հայկական Սթոունհենջը, կանգ առնել Գորիս և Խնձորեսկ քաղաքներում։ Դրանց մասին ավելին՝ ստորև:
Տաթևի վանական համալիրում՝ ճերմակ քարով կառուցված հայկական ճարտարապետության վեհաշուք այս վայրում, գտնվում են մի քանի եկեղեցիներ, ձիթհան և երկրաշարժի մասին նախազգուշացնող անսովոր ճոճվող սյուն։ Վանքը գտնվում է կիրճի եզրին, որտեղ տանում է «ՏաԹևեր» ճոպանուղին։ Դեպի տեղական ճարտարապետության հրաշք մեկ այլ ճանապարհ էլ կա՝ Որոտան գետի մոտ գտնվող ոլորապտույտ ճանապարհով մեքենայով: Գետի կիրճում է գտնվում հանքային աղբյուրներով քարանձավ և այսպես կոչված «Սատանի կամուրջը»՝ կրաքարային տուֆից պատրաստված բնական կամար։ Տաթևի մասին մանրամասն պատմել ենք այս հոդվածում, ուստիև անցնենք առաջ։
Լուսանկարը՝ Նարեկ Հակոբյան
Հայկական Սթոունհենջ – Քարահունջ
Երևանից դեպի Տաթև և հաջորդ տեսարժան վայրեր տանող ճանապարհը անցնում է անսովոր կառույցի՝ Քարահունջի մոտով: Այն բաղկացած է մոտ երեք հարյուր ուղղաձիգ քարերով «գծված» մի քանի շրջաններից։ Դեռևս հայտնի չէ, թե ինչու է այս համալիրը կառուցվել յոթ հազար տարի առաջ։ Ոմանք ասում են, որ այստեղ միայն անասուն են պահել, ոմանք էլ Քարահունջն անվանում են հնագույն աստղադիտարան կամ գերեզմանատուն։ Տարբերակները շատ են, ուրեմն եկեք և ընտրեք ձեզ դուր եկածը կամ էլ ձեր տարբերակը մտածեք։
Լուսանկարը՝ Ներս Հայկ
«Քարե անտառ» Գորիս քաղաքում
Ճանապարհը շարունակվում է և տանում դեպի Սյունիքի մարզի մարզկենտրոն՝ Գորիս քաղաք։ Մենք այս քաղաքին մի ամբողջ հոդվածենք նվիրել։ Եթե Քարահունջում արտասովոր քարեր են հայտնվել մարդկանց շնորհիվ (կամ այլ արարածների, ո՞վ գիտե), ապա Գորիսում ինքը՝ բնությունն է հրաշք ստեղծել. քաղաքի արևելքում վեր է խոյանում «Քարե անտառը»՝ եղևնիներ հիշեցնող բրգաձև լեռներ՝ բազմաթիվ քարանձավներով։ Ճանապարհորդները հայկական այս բնապատկերը համեմատում են թուրքական Կապադովկիայի հետ։
Լուսանկարը՝ Ներս Հայկ
Խնձորեսկ քարանձավային քաղաքը
Մենք արդեն թվարկել ենք քարի հետ կապված մի քանի տեսարժան վայրեր, սակայն Սյունիքի լեռնային հարստությունները դրանով չեն սահմանափակվում։ Գորիսից գնում ենք քարանձավային Խնձորեսկ քաղաք։ Քարանձավ - բառի ուղիղ իմաստով: Մինչեւ 20-րդ դարի կեսերը խնձորեսկցիները ապրում էին ժայռերի մեջ գտնվող տներում։ Նրանք ունեին դպրոցներ, խանութներ, այգիներ, եկեղեցիներ՝ այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ էր կյանքի համար։ Դեպի քաղաք է տանում կիրճի վրայով ձգվող ճոճվող կամուրջը, բայց եթե վախենում եք բարձրությունից, կարող եք շրջանցել այս ճանապարհը։ Խորհուրդ ենք տալիս այցելել թանգարան, որը հիմնվել է քարանձավներից մեկում։ Այն ղեկավարում է տեղի նախկին բնակիչը, ով ամեն ինչ գիտի քաղաքի բնակիչների կյանքի մասին: Ավելի մանրամասն Խնձորեսկի մասին պատմել ենք այս հոդվածում։.
Լուսանկարը՝ armivada.blogspot.com
Հայաստանում շատ զարմանալի վայրեր կան, ամեն շաբաթ-կիրակի դուք կարող եք կազմակերպել փոքրիկ ճանապարհորդություններ: Բացահայտե՛ք այս հյուրընկալ երկիրը և նոր էմոցիաներ ու գիտելիքներ ստացեք:
Մեկնաբանություններում գրե՛ք, եղե՞լ եք մեր թվարկած քաղաքներում ու գյուղերում: Էլ ի՞նչ եք հասցրել տեսնել Հայաստանում։
Ավելացնել մեկնաբանություն