Գեղարքունիքի մարզի Մարտունի փոքրիկ քաղաքը գրավում է մարդկանց իր խաղաղ մթնոլորտով, հիանալի բնությամբ և լճի մոտ հանգստանալու հնարավորությամբ։ Քաղաքը գտնվում է Սևանա լճի հարավ-արևմտյան ափին՝ Մեծ Սևանի մոտ։
Բովանդակություն
Մարտունի քաղաքի պատմությունը
Մարտունու հյուսիսում է գտնվում սաղարթախիտ մի անտառ, որի հետևում Սևանա լիճն է, հարավում՝ Վարդենիսի լեռնաշղթան։ Քաղաքով հոսում է համանուն Մարտունի գետը։ Սա հիանալի վայր է բնակավայր հիմնադրելու համար: Սկզբում այն կոչվել է Մեծ (Ներքին) Կզնուտ։ Այնուհետեւ՝ 1830 թվականին գյուղը վերանվանվել է Ներքին Ղարանլուխ։ Բնակավայրը միայն 1926 թվականին է ստացել իր ներկայիս անվանումը՝ Մարտունի, հեղափոխական, կուսակցական Ա.Ֆ. Մյասնիկովի (Մյասնիկյան) մականունով։ 1995 թվականին գյուղը վերածվել է քաղաքի։
Մարտունին շրջկենտրոն է, այստեղ զարգացած է սննդի արդյունաբերությունը։ Գործում է հացի արտադրամաս և սուրճի վերամշակման գործարան։ Տեղի բնակիչները զբաղվում են գյուղատնտեսությամբ, ընդունում են Սեւանի ափին հանգստանալու եկած զբոսաշրջիկներին։
Ինչպե՞ս հասնել քաղաք
Մարտունին գտնվում է 130 կմ հեռավորության վրա Երևանից. Ավտոմեքենայով ճանապարհը կտևի 1 ժամ։ 45 րոպե Հարմար է մեքենա վարձել Move2Car. Քաղաքի ավտոբուսները մեկնում են Հյուսիսային ավտոկայանից (Վերին Պթնի, մայրուղի M-4): Կենտրոնական երկաթուղային կայարանից կարելի է գնացքով հասնել Սևան, իսկ այնտեղից՝ տաքսիով կամ ավտոբուսով։
Տեսարժան վայրեր
Վարդենիսի լեռնաշղթա, Սևանա լիճ
Մարտունու գլխավոր հարստությունը բնությունն է։ Այստեղից կարելի է հիանալ Վարդենիսի լեռնաշղթայով։ Հենց այստեղ է գտնվում «Հայկական ծովը»՝ Սևանա լիճը։ Այն բաժանվում է երկու մասի՝ Մեծ և Փոքր Սևանի։ Մարտունին գտնվում է Մեծ Սևանից երկու կիլոմետր հեռավորության վրա, իսկ ճանապարհն անցնում է սոսիներով անտառի միջով, որը ևս կարելի է դասել տեղի տեսարժան վայրերի շարքին: Զբոսաշրջիկները ընտրում են Սևանի Մարտունու լողափը, քանի որ այն մարդաշատ չէ, իսկ լողափի ավազը մանր է և մաքուր:
Սուրբ Գևորգ և Սուրբ Աստվածածին եկեղեցիները
Մարտունիում մի քանի տաճարներ կան։ Քաղաքի ծայրամասում գտնվում է Սուրբ Գևորգ փոքրիկ եկեղեցին։ Իսկ Մարտունու հենց կենտրոնում՝ կենտրոնական հրապարակից ոչ հեռու, գտնվում է Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին։ Դրա տարածքում մի քանի խաչքարեր կան։
Հայաստանի ազգային պատկերասրահի Մարտունու մասնաճյուղ
Հայաստանի ազգային պատկերասրահը մասնաճյուղ ունի Մարտունիում։ Հավաքածուն հիմնականում բաղկացած է 1960–1980 թվականներին պետության պատվերով իրականացված աշխատանքներից սոցիռեալիզմի ոճով։ Ներկայացված են Գաբրիել Գյուրջյանի, Երվանդ Քոչարի, Սեդրակ Առաքելյանի և այլ հայ արվեստագետների աշխատանքները։
Օձաբերդ ամրոց
Մարտունուց 15 կմ հեռավորության վրա՝ Ծովինար և Արծվանիստ գյուղերի միջև է հայտնաբերվել Օձաբերդը կամ Թեյշեբաինի ամրոցը։ Դեռևս մ.թ.ա. 1-ին դարում այն նվաճել է ուրարտական թագավոր Ռուսա I-ը, ինչի մասին է վկայում նրա թողած արձանագրությունը։ Զբոսաշրջիկները միշտ հիանում են բերդի բարձունքից բացվող գեղատեսիլ տեսարաններով։
Հետաքրքիր փաստեր
«Մարտունի»-ն սովորական անուն է։ Սեւանից դեպի հյուսիս-արեւելք կա Մարտունի գյուղ։ Մարտունի անվանմամբ մեկ այլ քաղաք՝ ի պատիվ Ա.Ֆ. Մյասնիկյանի գտնվում է Արցախում։
Մարտունիում է ծնվել Երկրի 8 միլիարդերորդ բնակիչը՝ հայ Արփին։
Հայաստանի ամենամեծ գյուղը՝ Վարդենիկը, գտնվում է Մարտունու շրջանում, ունի մոտ 10000 բնակիչ։
Մարտունիում հաստատված Թուրքիայից ներգաղթյալներն իրենց հետ բերել են իրենց ավանդական ուտեստը՝ կանեփի սերմերից քյուֆթան։
Հայաստանում շատ բարբառներ կան, և նույնիսկ հարևան գյուղերի բնակիչները կարող են միմյանց չհասկանալ։ Օրինակ՝ հայերեն Հայաստանում շատ բարբառներ կան, և նույնիսկ հարևան գյուղերի բնակիչները կարող են միմյանց չհասկանալ։ Օրինակ, հայերեն՝ «Ո՞նց ես» արտահայտությունը Մարտունիում հնչում է որպես՝ «Ի՞մալ իս»: Խորհուրդ ենք տալիս ընթերցել մեր հոդվածը, որում հավաքել ենք տարբեր առիթներով կիրառվող հայերեն արտահայտություններ ու բառեր։ [vonts]արտահայտությունը Մարտունիում հնչում է որպես Ի՞մալ իս՝ [իմալ իս]։ Խորհուրդ ենք տալիս ընթերցել մեր այս և այս հոդվածը.
Ձեր կարդացած նյութը Հայաստանի քաղաքների մասին հոդվածաշարի մի մասն է։ Դուք կգտնեք դրանք Նյութերին կարող եք ծանոթանալ «Զբոսաշրջություն» բաժնում։Եթե դեռ երկմտում եք, թե որտեղ կանգ առնել Սևան ճանապարհորդելիս, բացի Մարտունուց առաջարկում ենք դիտարկել նաև Գավառ։Եթե ապրում եք կամ եղել եք Մարտունիում, ապա կիսվեք ձեր տպավորություններով մեկնաբանություններում։
Դեռ ունե՞ք հարցեր քաղաքի և ճանապարհորդության վերաբերյալ: Հարցրեք մեր աջակցության թիմին @move2armenia_official հասցեով.
Մարիա
01.10.2023 в 10:35Կոպիտ փաստական սխալ. Ոչ 8 միլիոներորդ, միլիարդերորդ:
հուլիս 9990 թ
28.11.2023 в 14:43Շնորհակալություն մեկնաբանության համար, այն ուղղվել է։
Նատալյա
27.06.2023 в 20:29Ձեր երկիրը ճանաչելու համար հարկավոր է գնալ փոքր քաղաքներ: Շնորհակալություն հիշեցման համար (պատմություն)
Ավելացնել մեկնաբանություն